Badanie PET/CT. Sprawdź, gdzie je wykonać
Pozytonowa tomografia emisyjna (PET/CT) to unikatowa metoda obrazowania. Poszerza możliwości diagnostyki głównie w chorobach onkologicznych. W gorzowskim szpitalu badania PET/CT wykonuje Kliniczny Zakład Medycyny Nuklearnej.
Czym jest pozytonowa tomografia emisyjna (PET)
Jest to badanie z dziedziny medycyny nuklearnej. Promieniowanie pochodzi z różnych związków chemicznych oznakowanych izotopami promieniotwórczymi (radiofarmaceutyki), które są przygotowywane do każdego badania według wskazań oraz obszaru obrazowania.
Co ważne PET/CT daje możliwość oceny nawet drobnych (kilkumilimetrowych) zmian, które mogą nie być widoczne w innych technikach radiologicznych. W naszym zakładzie skutecznie wykorzystujemy bramkę oddechową do pewniejszej oceny zmian nowotworowych w układzie oddechowym.
Urządzenia typu PET/CT wykorzystywane są:
- we wczesnej identyfikacji zmian nowotworowych;
- ocenie zaawansowania choroby nowotworowej, co ma znaczenie w planowaniu leczenia (pozwala na wybór najbardziej optymalnej formy leczenia);
- monitorowaniu skuteczności leczenia np. chemioterapii, ustalenie procesu leczenia pacjenta onkologicznego czy planowania radioterapii;
- identyfikacji wznowy choroby nowotworowej
Na czym polega badanie?
Pozytonowa tomografia emisyjna, polega na rejestracji obrazu na podstawie promieniowania emitowanego wewnątrz organizmu z radiofarmaceutyków (w przeciwieństwie do radiologii klasycznej, gdzie źródłem promieniowania jest znajdująca się poza pacjentem lampa rentgenowska ). Metoda ta jest całkowicie bezbolesna (oprócz wkłucia dożylnego przed badaniem), a dzięki ultraczułemu skanerowi zapewniamy pacjentowi maksymalną ochronę i minimalizację narażenia na promieniowanie. Po badaniu pacjent może wrócić tego samego dnia do domu.
Czy badanie metodą PET/CT jest niebezpieczne?
Badanie PET/CT jest badaniem bezpiecznym zarówno dla pacjenta jak i jego opiekuna. Aktywność radiofarmaceutyku jest wyliczana indywidualnie dla każdego pacjenta, biorąc pod uwagę jego masę ciała. Podajemy możliwie najniższą dawkę radioznacznika, ale wystarczającą do uzyskania oczekiwanych korzyści diagnostycznych. Ze względu na nowoczesną technologię skrócony jest czas badania, a co za tym idzie zminimalizowana jest ekspozycja na napromieniowanie.
Stosowane radioznaczniki
- fluoro-18 deoksyglukoza (18F-FDG) - m.in. do oceny chorób nowotworowych i metabolizmu mózgu pod kątem ognisk padaczkorodnych lub zespołów demencyjnych
- fluoro-18 cholina (18FEC) do oceny wznowy procesu nowotworowego u pacjentów z rakiem prostaty lub nerki
- fluorek-18 sodu (NaF-18) do wykrywania zmian nowotworowych w kościach
- Gal- 68 (całkowita nowość na terenie zachodniej Polski) do diagnostyki wznowy raka stercza lub obecności komórek przerzutowych przy wybitnie niskich stężeniach wskaźnika PSA (z zastosowaniem PSMA), a także z zastosowaniem analogów somatostatyny (DOTA) do diagnozowania nowotworów neuroendokrynnych
Jak umówić się na badanie
Na badanie PET/CT potrzebne jest skierowanie od lekarza specjalisty w ramach publicznego systemu opieki zdrowotnej (oddział lub poradnia) i jest ono w całości finansowane przez NFZ bez obciążania placówki kierującej - w przypadku spełnienia wskazań do badania.
Należy zwrócić uwagę, aby skierowanie było czytelnie wypełnione przez lekarza, z jego podpisem i czytelną pieczątką oraz czytelną pieczątką jednostki kierującej na badanie. Bardzo ważne jest podanie wagi i wzrostu pacjenta na skierowaniu.
W przypadku skierowań z gabinetów prywatnych lub spoza terenu Polski badanie można wykonać jedynie poza NFZ, pokrywając w całości jego koszt.
Badania wykonuje Kliniczny Zakład Medycyny Nuklearnej z Pracownią PET/CT
Szpital/Dekerta/budynek N/2. piętro/ZOBACZ SCHEMAT BUDYNKÓW
Rejestracja:
- czynna pon.-pt., 7.00-14.35
-
telefoniczna od 8.00 do 14.00 95 782 77 63 / 64
- osobiście w rejestracji Zakładu Medycyna Nuklearnej przy ul. Dekerta 1/budynek N/2. piętro
- e-mail: izotopy@szpital.gorzow.pl (w mailu podajemy dane, w tym PESEL i telefon kontaktowy oraz skan/zdjęcie lub numer skierowania, wagę i wzrost)
E-skierowanie a badanie PET
W związku z wejściem w życie z dniem 8 stycznia 2021 r. obowiązku wystawiania skierowań w postaci elektronicznej na świadczenia zdrowotne, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 15 kwietnia 2019 r. w sprawie skierowań wystawianych w postaci elektronicznej w Systemie Informacji Medycznej przypominamy, że tym obowiązkiem zostały objęte m.in. badania z zakresu medycyny nuklearnej, w tym badanie Pozytonowej Tomografii Emisyjnej (PET).
W przypadku badania PET prawidłowo wystawione e-skierowanie powinno zawierać, oprócz podstawowych danych wymaganych na każdym skierowaniu, także dodatkowe informacje niezbędne do przeprowadzenia tego badania. Więcej przeczytasz na stronie Ministerstwa Zdrowia w zakładce: e-skierowanie
Jak odebrać wynik badania
W rejestracji pacjent uzyska informację odnośnie terminu odbioru wyniku badania. Wynik badania dostarczany jest w formie pisemnej wraz z zapisem obrazu na płycie CD.
Istnieje możliwość odebrania wyniku badania osobiście lub za pośrednictwem innej osoby po wypełnieniu upoważnienia, a także wysłania wyniku pocztą.
Co należy przynieść na badanie PET/CT
- Dokument tożsamości ze zdjęciem
- Oryginał skierowania na badanie PET/CT czytelnie wypełniony przez lekarza, z jego podpisem i czytelną pieczątką oraz czytelną pieczątką jednostki kierującej na badanie.
- Oryginały i kserokopie posiadanej dokumentacji medycznej z wynikami dotychczasowych badań, w szczególności wypisy ze szpitala, wyniki poprzednich badań obrazowych (PET, tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego, zdjęć Rtg) wraz z kliszami i płytami CD.
- Wszystkie normalnie przyjmowane leki, także insulinę.
- Butelkę niegazowanej wody mineralnej o pojemności 1 litra, którą pacjent powinien wypić zgodnie z instrukcją pielęgniarki po przybyciu na badanie
Na badanie pacjentom nie wolno przyprowadzać ze sobą małych dzieci oraz kobiet w ciąży!
Ciąża stanowi względne przeciwwskazanie do wykonania badania. Badanie u kobiety w ciąży można wykonać jedynie w przypadkach, które nie mogą być wykonane po porodzie. Pacjentki w wieku rozrodczym prosimy o wykonanie testu ciążowego w dniu poprzedzającym badanie. W trakcie pobytu w pracowni poprosimy o podpisanie oświadczenia stwierdzającego, że pacjentka nie jest w ciąży.
Zgłaszając się na badanie PET/CT pacjent powinien być ubrany w ciepłe i wygodne ubranie (najlepiej sportowe typu dres), pozbawione metalowych elementów (zamków błyskawicznych, fiszbin, haftek, nap, metalowych guzików i ozdób) lub zabrać ze sobą takie ubranie na zmianę. Do badania nie trzeba się rozbierać, należy jednak zdjąć biżuterię i protezy dentystyczne.
Pacjent powinien zabrać ze sobą stosowane środki higieniczne na zmianę (np. pieluchomajtki, podkłady, worki stomijne itp.)
W trakcie badania PET/CT nie podaje się dożylnie kontrastu, jednak należy poinformować personel o wszelkich uczuleniach na leki.
Podany radiofarmaceutyk nie wpływa na zdolność kierowania pojazdami i obsługi maszyn.
Czas niezbędny do wykonania badania zwykle wynosi około 3 godzin
TUTAJ PRZECZYTASZ WIĘCEJ
I. Choroby nowotworowe:
1) pojedynczy guzek płuca o średnicy >1cm, w celu różnicowania pomiędzy jego łagodnym i złośliwym charakterem, przy braku rozpoznania innymi dostępnymi metodami;
2) niedrobnokomórkowy rak płuca, w celu oceny jego zaawansowania przed planowaną resekcją lub radykalną radioterapią, jeżeli inne badania nie dają jednoznacznej oceny stopnia zaawansowania (z wyjątkiem raka oskrzelikowo-pęcherzykowego i nowotworów neuroendokrynnych lub rozpoznanych wcześniej przerzutów odległych);
3) niedrobnokomórkowy rak płuca, w celu oceny resztkowej choroby po indukcyjnej chemioterapii;
4) chłoniak Hodgkina i chłoniaki nie-hodgkinowskie, w celu wstępnej oceny stopnia zaawansowania lub oceny skuteczności chemioterapii lub wczesnego rozpoznania nawrotu, jeżeli inne badania obrazowe nie dają nie dają jednoznacznej oceny stopnia zaawansowania;
5) rak jelita grubego, w celu przedoperacyjnej oceny zaawansowania lub wczesnego rozpoznania nawrotu po radykalnym leczeniu (w przypadku wzrostu stężeń markerów lub niejednoznacznych wyników badań obrazowych);
6) rak przełyku, w celu oceny zaawansowania przed leczeniem wczesnego wykrycia nawrotu po radykalnym leczeniu (w przypadku niejednoznacznych wyników badań obrazowych);
7) ocena patologicznej zmiany budzącej podejrzenie raka zlokalizowanej w trzustce lub w wątrobie, jeżeli rozpoznanie innymi dostępnymi metodami jest niemożliwe;
8) rak piersi, w celu wykluczenia odległych przerzutów, kiedy wyniki innych badań są niejednoznaczne lub w przypadku przerzutów do pachowych węzłów chłonnych z ogniska o nieznanym położeniu i podejrzeniem ogniska pierwotnego w gruczole piersiowym;
9) czerniaki z klinicznymi przerzutami do regionalnych węzłów chłonnych w celu wykluczenia przerzutów do narządów odległych, z potencjalnie operacyjnymi przerzutami do narządów odległych lub z przerzutem bez ustalonego ogniska pierwotnego;
10) rak jajnika, w celu wczesnego wykrycia nawrotu po radykalnym leczeniu (w przypadku wzrostu stężeń Ca 125 lub niejednoznacznych wyników badań obrazowych);
11) nowotwory nabłonkowe głowy szyi, w celu wczesnego rozpoznania nawrotu i w ocenie miejscowo--regionalnego zaawansowania, jeżeli wyniki innych badań nie są jednoznaczne;
12) nowotwory złośliwe mózgu, w celu wczesnego rozpoznania nawrotu lub dla określenia miejsca biopsji;
13) rak tarczycy, w celu lokalizacji ogniska nawrotu w przypadku wzrostu stężenia tyreoglobuliny, jeżeli inne badania nie pozwalają zlokalizować ogniska nawrotu (niezbędne wcześniejsze wykonani scyntygrafii 131I);
14) podejrzenie przerzutów do kości, jeżeli inne badania nie pozwalają zlokalizować ogniska nawrotu nowotworu (preferowany znacznik 18F);
15) planowanie radykalnej radioterapii o modulowanej intensywności wiązki, w celu oceny rozkładu żywotnych komórek nowotworowych, hipoksji lub poliferacji guza, jeżeli inne badania nie pozwalają na dokonanie takiej oceny;
16) nowotwory jądra (z wyjątkiem dojrzałych potworniaków), w celu oceny ich zasięgu i skuteczności leczenia (w tym obecności resztkowego guza i rozpoznania nawrotu), jeżeli inne badania nie pozwalają na dokonanie takiej oceny;
17) rak gruczołu krokowego i rak nerki, w celu rozpoznania nawrotu (przerzutów) po radykalnym leczeniu (tylko za pomocą PET ze znakowaną choliną lub octanem), jeżeli inne badania nie pozwalają na dokonanie takiej oceny;
18) mięsaki, w celu oceny skuteczności chemioterapii (po 1-3 kursach, w porównaniu z wyjściowym badaniem) i wczesnego wykrycia nawrotu, jeżeli inne badania nie pozwalają na dokonanie takiej oceny;
19) nowotwory podścieliska przewodu pokarmowego (GIST), w celu monitorowanie odpowiedzi na molekularnie ukierunkowane leczenie;
20) przerzuty o nieznanym punkcie wyjście, w celu lokalizacji guza pierwotnego, jeżeli nie jest to możliwe przy użyciu innych dostępnych badań.
II. Choroby serca:
1) badania perfuzyjne serca:
a. podejrzenie choroby niedokrwiennej w grupie chorych o pośrednim ryzyku zachorowania, jeśli inne badania diagnostyczne (w tym szczególnie badanie perfuzyjne SPRCT) nie pozwalają na jednoznaczne określenie rozpoznania – jako badanie rozstrzygające;
b. podejrzenie choroby niedokrwiennej w grupie chorych o pośrednim ryzyku zachorowania, jeśli czynniki obiektywne wskazują na możliwość uzyskania fałszywego w klasycznych badaniach SPECT (otyłość, mastektomia, duży biust, wszczepy, inne) – jako badanie podstawowe;
2) badanie w kierunku oceny żywotności mięśnia sercowego.
III. Choroby układu nerwowego:
rozpoznana padaczka lekooporna z planowanym leczeniem operacyjnym.
Informacja dla pacjentów z kartą DiLO
Badanie PET/CT można wykonać w każdym wskazaniu u pacjentów z założona kartą DiLO i decyzją konsylium o jego wykonaniu pod warunkiem że placówka kierująca ma podpisaną umowę z WSzW w Gorzowie Wlkp. na wykonywanie badań PET/CT.
